Lapis lazuli

Lapis lazuli is een relatief zeldzame halfedelsteen die al sinds de oudheid wordt gewaardeerd om zijn intens blauwe kleur. In Afghanistan wordt het al meer dan 8000 jaar gedolven. Het natuurlijke ultramarijn dat uit lapis lazuli wordt gewonnen is al sinds de prehistorie in gebruik. Het is door de geschiedenis heen met goud vergeleken, zowel door zijn prijs als door zijn uitstraling.

De oorsprong van Ultramarijn blauw

Lapis lazuli bestaat grotendeels uit lazuriet, dat de steen zijn blauwe kleur geeft. Afhankelijk van de kwaliteit van de halfedelsteen kunnen verschillende intensiteiten van blauw worden bereikt. Het pigment moet na het malen grondig worden gereinigd. Hoe lichter het blauw, hoe slechter de kwaliteit van het pigment. Fra Angelico blauw is de zuiverste en duurste kwaliteit van natuurlijk ultramarijn.

Een verwijzing naar het eerste bekende gebruik is te vinden in Egyptische koraninscripties uit de 8e eeuw. Sinds Marco Polo (ca. 1254 – 1324) word lapis lazuli ook in Italië gebruikt. Het gebruik ervan blijft wegens de buitengewoon hoge prijs hoofdzakelijk beperkt tot de voorstelling van het hemelgewelf en het gewaad van Maria.

Ultramarijn blauw in de kunst:

Ultramarijn, Lapis lazuli is het mooiste en duurste blauw dat werd gebruikt door schilders van de Renaissance. Het is gebruikt voor de gewaden van de Maagd Maria en symboliseerd heiligheid en nederigheid. Het bleef een extreem duur pigment totdat in 1826 een synthetische ultramarijn is uitgevonden.

Toepassingen.

Lapis lazuli pigment is geschikt voor:

Acryl, kalkverf, kalkmortel, fresco, tadelakt, leem, (lijn)olie, tempera, distemper, caseine,  aquarelverf / gouache, silicaat (waterglas).

Lichtechtheid van het pigment:

• Gemiddeld: 8 (1 = slecht, 8 = uitmuntend
• Verdund: 8 (1 = slecht, 8 = uitmuntend)
• Geconcentreerd: 8 (1 = slecht, 8 = uitmuntend)

Wat bedoelen we met lichtvastheid?

De mate waarin een kleur verloopt onder invloed van UV-straling oftewel zonlicht. Lichtvastheid meten we met de zogenaamde blauwe wolschaal. Schaal 1 betekent een zeer hoge afwijking van de kleur en daarmee een zeer geringe lichtechtheid.  Waar 8 de beste kleurstabiliteit biedt en de kleur met de jaren niet of nauwelijks zal veranderen of vervagen. Voor 1 telt ongeveer een lichtvastheid van 5 jaar of meer. Schaal 8 telt een maximale lichtvastheid van 100+ jaren .

Kleur:Blauw, bleu, azul, blue

Vorm: poeder, zeer fijn gemalen

De pigmenten moeten voor gebruik in kalkverf, tadelakt of kalkmortel met water tot een pasta worden gemengd. Dit betekent dat je de pigmenten niet direct als poeder in een verf of mortel kunt roeren, je moet eerst een kleurpasta maken. 

KALKSHOP TIP: Maak altijd eerst kleine testvlakken voordat u grote hoeveelheden mengt.

Pigment in kalkverf mengen.

Indien je zelf aan de slag gaat met het mengen van kalkverf op kleur, begin dan met een half procent van het totale gewicht tot en maximum van 8 procent. Weeg op voorhand de hoeveelheid af en laat de pigmenten een paar uur/ nacht weken in een beetje water. Meng daarna door de kalkverf totdat je de gewenste kleur hebt bereikt.

Let op: pigmenten in combinatie met kalk, lijm of bindmiddelen drogen lichter op.